ZCZC ZCZC RYRYRYRYRYRYRYRYRYRYRYRYRYRYRYRYRYRYRYRYRYRYRYRYRYRYRYRYRYRYRYRYRYRYR RYRYRYRYRYRYRYRYRYRYRYRYRYRYRYRYRYRYRYRYRYRYRYRYRYRYRYRYRYRYRYRYRYRYR R T T Y - B U L L E T I N XX ------------------------- XXXX WEKELIJKS BULLETIN VAN PA100PCG, XXXXXX LANDELIJK ZENDSTATION VAN DE VRZA, XXX XXX DE VERENIGING VAN RADIO ZEND AMATEURS XXX XXX QTH : EERBEEK XXX VRZA XXX LOCATOR : JO32AC XXX XXX FREQUENTIES : 3605 KHZ LSB +/- QRM. XXX XXX 145,250 MHZ VANUIT IJSSELSTEIN. XXXXXX 70,425 MHZ VANUIT APELDOORN. XXXX 145,275 MHZ VANUIT ASSEN. XX WEBSTREAM : INFO OP HTTPS://WWW.PI4VRZA.NL/ TWITTER : (AT)PI4VRZA -------- TELEFOON : 055 711 43 75 UITSLUITEND OP PA100PCG ZATERDAG VAN 10.00 TOT 11.00 UUR -------- DATUM : ZATERDAG , 10-06-2023. REDACTIE : MICHIEL, PE1SCM. MT63: BANDBREEDTE 500 HZ, LONG INTERLEAVE, MIDDENFREQUENTIE: 750 HZ. CW: 1 MAAL PER ONG. 5 MINUTEN ONZE CALLGEVER OP EEN TOON VAN 1100 HZ. RTTY: DE SNELHEID IS 50 BAUD, MARK EN SPACE TONEN OP 1275 EN 1445 HZ. BPSK63: DE SNELHEID IS 63 BAUD EN DE AUDIOFREQUENTIE 1600 HZ PSK. 8PSK-250F: DE BANDBREEDTE IS 250 HZ, MIDDENFREQUENTIE: 2000 HZ. HIERNA: 8PSK-500F: BANDBREEDTE 500 HZ, MIDDENFREQUENTIE 2000 HZ. ------- PA100PCG ---------------------------------- PA100PCG ------- VAN DE REDACTIE GOEDEMORGEN BESTE MEESCHRIJVERS, FIJN DAT U ER ALLEMAAL WEER BENT. VANDAAG IS HET MIJN BEURT WEER OM EEN BULLETIN TE SCHRIJVEN EN HET RESULTAAT ERVAN KOMT ALS HET GOED NU BINNENDRUPPELEN (ER VAN UITGAANDE DAT U DE TEKST TENMINSTE NIET VIA DE EMAIL NA AFLOOP LEEST, HI). VOOR MIJ IS DIT EEN BEETJE EEN SPECIAAL BULLETIN OMDAT HET MIJN OFFICIEEL LAATSTE INGEROOSTERDE BULLETIN IS ALS CREWLID VAN HET ZENDSTATION PI4VRZ. NA 23 JAAR LID TE ZIJN GEWEEST VAN DE CREW STOP IK DAAR AAN HET EINDE VAN DIT SEIZOEN, DUS PER DE START VAN DE ZOMERVAKANTIE DAAR MEE. IN DIE 23 JAAR HEB IK VEEL MEEGEMAAKT BIJ HET ZENDSTATION, OP DE VERSCHILLENDE LOKATIES EN MET VERSCHILLENDE ROLLEN EN INVULLING VAN MIJN TIJD ALS CREWLID. DAT BEGON EERST MET ALLEEN UITZENDINGEN OP DE ZATERDAGMORGEN, DAARNA BEN IK OOK VRIJ SNEL AL BULLETINS GAAN SCHRIJVEN EN LATER HEB IK MIJ MET NAME BEZIG GEHOUDEN MET DE AUTOMATISERING VAN HET ZENDSTATION. ALS IK KIJK IN MIJN ARCHIEF VAN BULLETINS DIE IK BEWAARD HEB, DAN DATEERT DE EERSTE VAN OKTOBER 2001. EFFECTIEF HEB IK DUS BIJNA 22 JAAR VIA DIT MEDIUM DINGEN ONDER DE AANDACHT MOGEN BRENGEN EN MIJN VERHALEN OVER DE GESCHIEDENIS, DATGENE DAT MIJ INTERESSEERDE EN/OF FASCINEERDE, DATGENE WAT OP DAT MOMENT IN HET NIEUWS WAS OF DAT EEN JUBILEUM KENDE OF GEWOON TECHNISCH APART OF FANTASTISCH WAS. VANDAAG DUS DE LAATSTE OFFICIELE KEER DAAR. IN DIT BULLETIN HET VERVOLG VAN HET ARTIKEL WAAR IK VORIGE KEER MEE BEGONNEN BEN, NAMELIJK DE GESCHIEDENIS VAN DE NARROW-BAND TELEVISION, HET BROERTJE VAN DE SLOW-SCAN TELEVISIE ZOALS WIJ DAT ALS AMATEURS MAAR AL TE GOED KENNEN. ZOALS IK IN HET VORIGE BULLETIN AL SCHREEF HEEFT NBTV EN SSTV EEN RELATIE MET EEN TOEPASSING ERVAN DIE MIJ INTRIGEERDE EN WAAROVER IK EEN LAATSTE VERHAAL WILDE SCHRIJVEN. JAMMER GENOEG IS HET BULLETIN VAN VANDAAG NIET LANG GENOEG QUA TIJD OM HET HELE RESTERENDE VERHAAL UIT TE ZENDEN. DAAROM MAKEN WE VANDAAG DE GESCHIEDENIS AF, KIJKEN WE NAAR EEN PRAKTISCHE TOEPASSING ERVAN EN MOET HET DAADWERKELIJKE ONDER- WERP TOT DE VOLGENDE KEER WACHTEN. "MAAR ER KOMT GEEN VOLGEND BULLETIN, JE SCHRIJFT NET DAT HET DE LAATSTE IS", ZO HOOR IK AL DENKEN. DAT KLOPT. ECHTER, ONDANKS HET FEIT DAT IK GEEN INGEROOSTERD BULLETIN MEER HEB ZAL IK DE TEKST AFSCHRIJVEN, DEZE IS OP DIT MOMENT VOOR ONGEVEER DRIEKWART COMPLEET, EN DAN ZAL IK AAN DE CREW VAN HET ZENDSTATION VRAGEN OF ZE DEZE IN EEN TOEKOMSTIG BULLETIN WILLEN OPNEMEN. DAT ZAL KORT NA DE ZOMERSTOP ZIJN EN KUNT U DUS NOG VERWACHTEN. VIA DEZE WEG WIL IK IEDEREEN DIE MIJN BULLETINS IN DE AFGELOPEN VELE JAREN HEEFT GELEZEN BEDANKEN VOOR HUN AANDACHT EN SOMS OOK HUN GEDULD WANT SOMMIGE ARTIKELEN ZIJN WAREN ZO SPECIALISTISH OF APART VAN AARD DAT JE MET RECHT KON SPREKEN VAN DAT ZE TYPISCH EEN VORM WAREN VAN MIJN "SHENIGANGS" OM MAAR EVEN EEN ENGELSE UITDRUKKING VAN STAL TE HALEN WAARVORO IK NIET EVEN ZO DE JUISTE RECHT DOENDE TERM KAN VINDEN... HET WAS MIJ EEN WAAR GENOEGEN OM MIJN SCHRIJFSELS TOT EENIEDER TE MOGEN RICHTEN. AFFIJN, VOOR DE LAATSTE KEER IN DE STOEL VAN DE BULLETIN- REDACTEUR WENS IK U ALLEN EEN ONGESTOORDE ONTVANGST EN VEEL LEESPLEZIER. HET GENOEGEN VOOR HET SCHRIJVEN WAS ZOALS GEZEGD GEHEEL AAN MIJN KANT EN EEN EER DAT ER ZOVEEL MENSEN MIJN SCHRIJFSELS HEBBEN KUNNEN EN WILLEN LEZEN. MICHIEL PE1SCM P.S. VAN HET EERSTE ARTIKEL IN HET BULLETIN ZIJN TEVENS DE EERSTE DRIE ALINEA'S IN HET MORSE-BULLETIN VAN VANMORGEN UITGEZONDEN. ------- PA100PCG ---------------------------------- PA100PCG ------- (AMATEUR) TELEVISIE, MAAR DAN ANDERS DEEL 2 IN HET VORIGE DEEL HEBBEN WE HET GEHAD OVER DE PHONOVISION PLATEN VAN BAIRD. IN 1926 KREEG HIJ HIEROP EEN PATENT. HELAAS KENDE DE PRAKTISCHE UITVOERING DE NODIGE PROBLEMEN, WAARBIJ VOORNAMELIJK DE SYNCHRONISATIE VAN DE BEELDEN OP DE PLATEN MET DE WEERGEVENDE NIPKOV- SCHIJF IETS WAS DAT BAIRD MAAR SLECHT OPGELOST KREEG. BIJ GEBREK AAN DEMONSTRATIES VERDWEEN DAAROM PHONOVISION NA 1934 UIT DE PUBLICATIES. IN DE JAREN 80 EN 90 ZIJN ER MET SUCCES POGINGEN ONDERNOMEN OM DE BEELDEN VAN DE ORIGINELE PHONOVISION PLATEN AF TE SPELEN. MET BEHULP VAN DIGITALISATIE VAN DE SIGNALEN EN VERWERKING IN SOFTWARE WAS HET MOGELIJK OM DE BEELDEN VOOR DE EERSTE KEER TE BEKIJKEN EN TE BEGRIJPEN. DOOR DE BEPERKINGEN VAN DE PLATEN ZIJN DE OP DIE MANIER HERSTELDE BEELDEN AANZIENLIJK MINDER VAN KWALITEIT DAT DE ORIGINELE STUDIOKWALITEIT. JAMMER GENOEG IS HET DAAROM ONMOGELIJK OM AAN DE HAND VAN DE BEELDEN TE BEOORDELING HOE GOED OF SLECHT HET 30-LIJNEN MECHANISCHE SYSTEEM VAN BAIRD NU DAADWERKELIJK WAS. WEL GEEFT HET EEN GOED BEELD HOE DE OPNAMES GEMAAKT WERDEN EN WELKE PROBLEMEN BAIRD ALLEMAAL TEGENKWAM BIJ ZIJN POGINGEN OM EEN BRUIKBARE EN PRAKTISCHE METHODE VOOR VIDEO-OPNAME TE MAKEN. ER ZIJN SLECHTS 5 ORIGINELE PHONOVISION PLATEN BEWAARD GEBLEVEN, GEDATEERD TUSSEN 20 SEPTEMBER 1927 EN 28 MAART 1928. HET OPGENOMEN SIGNAAL VAN DEZE PLATEN IS TE VINDEN OP DE WEBSITE VAN D.F. MCLEAN, HTTP://WWW.TVDAWN.COM/. TEVENS GAAT HIJ DAARBIJ IN OP DE BEELDEN EN WAT HIJ BIJ HET RESTAUREREN HEEFT GEZIEN. DAARBIJ IS DE PROGRESSIE DIE BAIRD MAAKTE IN DE BEELDEN TERUG TE ZIEN. DAARNAAST IS ER OP ZIJN WEBSITE INFORMATIE TE VINDEN OVER ANDERE BEELDPLATEN UIT DEZELFDE TIJDSPERIODE DIE BEWAARD ZIJN GEBLEVEN. DEZE GEBRUIKEN ALLEMAAL DEZELFDE 30-LIJNEN STANDAARD MET 12.5 BEELDEN PER SECONDE DIE BAIRD EN DE BBC HANTEERDEN IN DE EERSTE UITZENDINGEN. EEN VAN DE MOOISTE PAGINA'S VIND IK ZELF EEN OPNAME DIE VERMELD STAAT, GEMAAKT DOOR EEN KIJKER VAN DE BBC THUIS. HIJ MAAKTE EEN OPNAME VAN EEN UITZENDING MET HET ZOGENAAMDE 'SILVATONE' SYSTEEM. DIT SYSTEEM WAS VERKRIJGBAAR EIND JAREN 30 EN KOSTTE TOENDERTIJD 4 POND, 12 SHILLING. VERGELIJKBAAR MET ONGEVEER 300.38 POND OFTWEL RUIM 350 EURO IN HUIDIGE PRIJZEN (2017). GEMAAKT DOOR CAIRNS EN MORRISON LTD IN LONDEN WAS DIT EEN\ REDELIJK SUCCESVOL OPNAMESYSTEEM. HET APPARAAT MAAKTE HET MOGELIJK OM ZELF VIA EEN MICROFOON EEN OPNAME TE MAKEN OP EEN 7-INCH ALUMINIUM SCHIJF DIE OP 78 TOEREN PER MINUUT DRAAIDE. VOOR HET GENOEMDE BEDRAG KREEG JE NAAST HET APPARAAT OOK ZES LEGE SCHIJVEN. ELKE SCHIJF KON MAAR 1 KEER MET EEN OPNAME BESCHREVEN WORDEN. WILDE JE DE SCHIJVEN MEERDERE KEREN AFSPELEN DAN WAS EEN SPECIALE ZACHTE NAALD NODIG IN PLAATS VAN DE STANDAARD MEEGELEVERDE STALEN NAALD. DE KWALITEIT VAN DE OPNAMES WAS MATIG, ZELFS NAAR DE STANDAARD VAN DIE DAGEN GEMETEN. DIT MAAKT EEN TELEVISIE-OPNAME OP DIT MEDIUM SPECIAAL, ZEKER OMDAT HET SYSTEEM ER ZEKER NIET VOOR GEMAAKT WAS. WAAROM ZIJN DEZE UITZENDINGEN ZO INTERESSANT? HET WAS AL MET AL DE BEGINTIJD VAN EEN MEDIUM DAT WE NU NIET MEER KUNNEN WEGDENKEN UIT ONZE HUIDIGE MAATSCHAPPIJ. DAARNAAST WAREN DE TECHNISCHE UITDAGINGEN IN DIE TIJD GROOT EN DAT MAAKT HET ALLEEN MAAR MEER BIJZONDER DAT HET IN DIE TIJD UBERHAUPT MOGELIJK WAS OM BEELDEN OP TE NEMEN, UIT TE ZENDEN EN (BEPERKT) VAST TE LEGGEN. ILLUSTREREND HIERVOOR IS HET VOLGENDE. DE BBC STARTTE MET REGELMATIGE UITZENDINGEN IN HET 30-LIJNEN MECHANISCHE FORMAAT OP 22 AUGUSTUS 1932. INITIEEL WERDEN DE UITZENDINGEN ELKE WEEKDAG BEHALVE DONDERDAGEN GEDAAN ROND 11 UUR 'S AVONDS NADAT DE RADIO- UITZENDINGEN GESTOPT WAREN. DE UITZENDINGEN DUURDEN SLECHTS 30 MINUTEN EN WERDEN LIVE GEMAAKT MET SLECHTS 1 CAMERA VANUIT STUDIO BB IN DE KELDER VAN HET BBC BROADCASTING HOUSE IN HET WEST END VAN LONDEN. DE STUDIO IN KWESTIE WAS KLEIN EN HET UITZENDEN MET SLECHTS 1 CAMERA EEN GROTE UITDAGING. STEL JE VOOR DAT JE EEN 30-MINUTEN DUREND LIVE PROGRAMMA MOET MAKEN MET JE SMARTPHONE OF ANDERE SOORT CAMERA. DE CAMERA MOET OP EEN VASTE POSITIE OP EEN STATIEF STAAN, HIJ KAN NIET VERPLAATST WORDEN. ER IS ALLEEN MOGELIJKHEID VOOR HORIZONTALE BEWEGINGEN, VERTICAAL BEHOORT NIET TOT DE MOGELIJKHEDEN. ER IS GEEN ZOOM-FUNCTIE BESCHIKBAAR... ------- PA100PCG ---------------------------------- PA100PCG ------- WAT HEEFT DIT ALLES NU MET RADIOAMATEURS TE MAKEN? AAN DE ENE KANT WEINIG EN AAN DE ANDERE KANT JUIST WEER HEEL VEEL. EEN AANTAL JAAR GELEDEN ZIJN ER AMATEURS GEWEEST DIE GEPROBEERD HEBBEN OM HET BAIRD- SYSTEEM NIEUW LEVEN IN TE BLAZEN - EN MET SUCCES. ZIJ NOEMDEN HET NARROW BAND TELEVISION OFTEWEL NBTV. IN VERGELIJKING TOT ATV IS HET ZEKER TELEVISIE MET SMALLE BANDBREEDTE. WAAR ATV 7 TOT 10 MEGAHERTZ GEBRUIKT, IS HET MOGELIJK OM EEN NBTV-SIGNAAL IN 2.5 TOT 4 KILOHERTZ TE STOPPEN WAT HET IN FEITE DAARMEE WEER EEN GEWOON AUDIOSIGNAAL KAN ZIJN. IN EERSTE INSTANTIE WERD NBTV OP DE OUDE MANIER GEDAAN, DUS MECHANISCH MET EEN NIPKOV-SCHIJF. NU ECHTER WORDT HET VOORNAMELIJK MET COMPUTERS GEDAAN. DOOR GEBRUIK TE MAKEN VAN EEN WEBCAM EN EEN GELUIDSKAART KAN MET EEN STUKJE SOFTWARE DE COMPUTER IN EEN BEELD- ZENDER OF -ONTVANGER VERANDERD WORDEN. OP DE SITE VAN ZL1BPU STAAN LINKS EN UITLEG VOOR EEN AANTAL VERSCHILLENDE METHODEN OM MET DE COMPUTER NBTV TE BEDRIJVEN. DE LINK NAAR ZIJN WEBSITE IS ONDERAAN HET ARTIKEL OPGENOMEN. DE SOFTWARE IS VOOR HET GROOTSTE DEEL GESCHREVEN DOOR CON ZL2AFP. CON WORDT OP DIT MOMENT BESCHOUWD ALS EEN VAN DE LEIDENDE EXPERTS OP HET GEBIED VAN BRUIKBARE NARROW BAND TELEVISON. DE WEBSITE IS OPGESPLITST IN DE DRIE BELANGRIJKSTE METHODEN OM NBTV TE DOEN, NAMELIJK ANALOOG (OFDM), DIGITAAL EN HYBRIDE MODULATIE. DE SIGNALEN VAN NBTV, IN DIT GEVAL VOORNAMELIJK DE ANALOGE OFDM- VARIANT, LIJKEN NIET OP NORMALE TELEVISIESIGNALEN, MAAR MEER OP SSTV. DE RESOLUTIE VAN DE BEELDEN VAN NBTV IS ECHTER (VEEL) LAGER DAN DIE VAN SSTV, MAAR DIT WORDT GECOMPENSEERD DOOR DE MOGELIJKHEID VAN BEWEGENDE BEELDEN. OFDM (ORTHOGONAL FREQUENCY DIVISION MULTIPLEX) NBTV WORDT GEZIEN ALS AAN ANALOGE TECHNIEK. ELKE LIJN IN HET BEELD WORDT ONAFHANKELIJK VERZONDEN, MAAR ALLE LIJNEN IN HET BEELD WORDEN WEL TEGELIJKERTIJD VERSTUURD EN WEL ELKE OP EEN APARTE CARRIER-FREQUENTIE. OMDAT DE ZENDER EN DE ONTVANGER ELK OP EXACT DEZELFDE SNELHEID LOPEN, GECONTROLEERD DOOR DE GELUIDSKAART VAN DE COMPUTER, IS ER GEEN NOODZAAK VOOR SYNCHRONISATIE-PULSEN OM HET BEELD SYNCHROON TE KRIJGEN. DE BANDBREEDTE VAN HET SIGNAAL IS ONGEVEER 2 KILOHERTZ. D-NBTV IS DE DIGITALE VARIANT, DEZE MAAKT GEBRUIK VAN BPSK OP EEN 1500 HERTZ FASE-GEMODULEERDE DRAAGTOON. DAARBIJ IS EEN DIGITALE, RUISVRIJE OVERDRACHT MOGELIJK, OOK OP HF. HET NADEEL VAN D-NBTV IS ECHTER WEL DAT DOOR HET KARAKTER VAN DE MODULATIE EN HET DIGITAAL MAKEN VAN HET SIGNAAL DE TRANSMISSIETIJDEN PER BEELD AANZIENLIJK OMHOOG GAAN. DEZE GAAN DAARBIJ IN DE RICHTING VAN DE TIJDEN DIE WE OOK KENNEN VOOR SSTV VERZENDING. IN DE HOOGSTE RESOLUTIE VAN 256 BIJ 256 PIXELS HEEFT ELK BEELD ONGEVEER 25 SECONDEN TRANSMISSIETIJD. OMDAT VOLGENS CON ZL2AFP ZOWEL DE ANALOGE ALS DE DIGITALE VERSIE VAN NBTV HUN VOOR- EN NADELEN HADDEN HEEFT HIJ NOG EEN DERDE SYSTEEM GEBOUWD. DIT IS EEN HYBRIDE TUSSEN HET ANALOGE EN HET DIGITALE. DE MODULATIE IS CONVENTIONEEL MET FM SUBCARRIERS ZOALS IN SSTV ROBOT 24 MODE, MET EEN KLEUREN-VERSCHILSYSTEEM VOOR UITZENDINGEN IN KLEUR. HET DOEL VAN HET ONTWERP VAN DE HYBRIDE MODE WAS ECHTER OM EEN GOED AANTAL BEELDEN PER SECONDE TE KUNNEN BIEDEN. HIERVOOR WAS HET NODIG OM EEN SNELLER SYSTEEM DAN SSTV TE ONTWIKKELEN. IN DE HUIDIGE STANDAARD WORDT EEN PLAATJE VAN 128 X 96 PIXELS IN ONGEVEER 10 SECONDEN VERSTUURD. DE SYNCHRONISATIE VAN DE BEELDLIJNEN IS DIGITAAL, DE BEELDINFORMATIE ZELF ZOALS GEMELD DUS ANALOOG. EN WAT WAS NU DE AANLEIDING DAT IK DIT ARTIKEL UIT DE KAST HAALDE? HET FEIT DAT IK EEN DOEL VOOR NBTV, OF EIGENLIJK ZIJN AFGELEIDE BROERTJE, SLOW-SCAN TELEVISIE SSTV, VOND DAT MIJ BIJZONDER AAN- SPRAK. MAAR WAT DAT IS, DAT ZAL MOETEN WACHTEN OP HET DERDE DEEL VAN DIT ARTIKEL. WORDT VERVOLGD, ZOU IK DUS ZEGGEN. ------- PA100PCG ---------------------------------- PA100PCG ------- COLOFON: JE HEBT HET MIXED MODE BULLETIN MEEGESCHREVEN VAN PA100PCG. HEB JE BERICHTEN DIE IN DIT BULLETIN KUNNEN WORDEN VERWERKT, NEEM DAN CONTACT OP MET PA100PCG: 1) E-MAIL : PI4VRZA(AT)VRZA.NL 2) TWITTER : (AT)PI4VRZA 3) TELEFOON : 055-711 4375, UITSLUITEND ZATERDAG VAN 10.00 TOT 11.00 UUR. JE KUNT JE OP ONS BULLETIN ABONNEREN. MELD JE DAN AAN OP DE SITE HTTPS://WWW.VRZA.NL/ EN KLIK OP 'VERENIGINGSZENDER' EN TENSLOTTE OP 'ALGEMENE INFORMATIE MAILINGLIJST VRZA BULLETIN'. NNNN NNNN